Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân cho biết, với Chỉ thị 23/CT-TTg ngày 27/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ, lần đầu tiên kể từ năm 1954 chúng ta tiến hành tổng rà soát chính sách ưu đãi đối với NCC với cách mạng. Qua 2 năm thực hiện, Chương trình được thực hiện đúng tiến độ so với mục tiêu đề ra là đánh giá đầy đủ, toàn diện chính sách của Nhà nước về NCC, đồng thời khắc phục những hạn chế đối với NCC, kịp thời bổ sung, sửa đổi chính sách để giải quyết khó khăn của một bộ phận NCC khó khăn trong xã hội, nhất là đối với những NCC ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
“Để phát huy kết quả tổng rà soát, Hội nghị cần thảo luận về những việc làm được, những cách làm sáng tạo, hiệu quả, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, đặc biệt đề xuất những giải pháp nhằm khắc phục khó khăn để giải quyết dứt điểm những tồn đọng trong chính sách ưu đãi đối với NCC” - đồng chí Nguyễn Thiện Nhân đề nghị.
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân cho biết thêm: Sự tham gia của gần 200.000 người thuộc các đoàn thể xã hội (trong đó Hội Cựu chiến binh Việt Nam đã huy động trên 100.000 người) cho thấy khi xã hội có nhu cầu, Nhà nước có chủ trương thì nhân dân tích cực tham gia với Nhà nước để giải quyết nhu cầu của chính mình. Đây là bài học kinh nghiệm rất đáng quý.
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam phát biểu khai mạc Hội nghị
“Đối với những đối tượng hưởng sai chế độ, chính sách lâu nay được xem là một việc tế nhị, ngay cả những người hàng xóm láng giềng cũng ngại nói nhưng nay chúng ta đã gỡ được phần nào. Điển hình, qua hệ thống hòm thư của MTTQ xã, phường hoặc gửi trực tiếp đến UBTW MTTQ Việt Nam, chúng ta đã nhận được khoảng 400 thư liên quan đến những đối tượng hưởng sai chế độ, như vậy là bước đầu có cách để người dân nói được điều tế nhị này, nói được những băn khoăn tâm tư của mình. UBTW MTTQ Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục giám sát công tác giải quyết về kết quả giải quyết những tồn đọng sau tổng rà soát, có đánh giá, tổng kết vào khoảng giữa năm 2016" - đồng chí Nguyễn Thiện Nhân cho biết.
Đồng chí Huỳnh Văn Tí, Ủy viên TW Đảng, Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH trình bày Báo cáo sơ bộ kết quả Chương trình Tổng rà soát
Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH Huỳnh Văn Tí cho biết, số đối tượng NCC hưởng đúng, hưởng đủ chính sách là 1.982.769 người (chiếm 95,75%). Số đối tượng hưởng chưa đầy đủ chính sách là 86.201 người (chiếm 4,16%) trong đó đã giải quyết 54.299 trường hợp. Số đối tượng hưởng sai chính sách là 1.872 người (chiếm 0,09%). Đồng thời có 63.768 trường hợp kê khai chưa được xác nhận người có công (diện tồn đọng), trong đó: đề nghị xác nhận liệt sĩ 2.020 trường hợp; Bà mẹ Việt Nam anh hùng: 1946 trường hợp; xác nhận thương binh: 7.871 trường hợp; xác nhận bệnh binh: 855 trường hợp; xác nhận hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học: 16.295 trường hợp; kê khai lập hồ sơ để hưởng chế độ trợ cấp một lần đối với cựu thanh niên xung phong theo Quyết định số 40/2012/QĐ-TTg ngày 27/7/2012 của Thủ tướng Chính phủ là 16.466 trường hợp; và số còn lại là những trường hợp kê khai đề nghị hưởng các chế độ khác.
Theo báo cáo của các địa phương, hiện cả nước có 71.527 trường hợp kê khai đề nghị giải quyết chế độ NCC. Trong đó đã giải quyết 9.735 trường hợp; các Sở LĐ-TBXH đang tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết 11.473 trường hợp; 23.232 trường hợp chuyển các ngành có liên quan hướng dẫn theo thẩm quyền; 27.087 trường hợp không còn giấy tờ chứng minh để xác nhận và lập hồ sơ hoặc đối tượng đã chết (trong đó 3.462 trường hợp không thuộc nhóm đối tượng được rà soát theo Chỉ thị số 23/CT-TTg).
Tại Hội nghị trực tuyến, các địa phương đã nêu ra một số vấn đề khó khăn cần khắc phục trong thời gian tới, cũng như thảo luận về quá trình triển khai tổng rà soát của các địa phương, đoàn thể xã hội trong đó khẳng định Chương trình tổng rà soát được triển khai một cách nghiêm túc, đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch, đúng kế hoạch, đúng tiến độ; sau tổng rà soát, các ngành, các cấp đã xử lý, khắc phục một bước quan trọng những thiếu sót, khuyết điểm, tồn tại trong việc thực hiện chính sách đối với NCC. Tuy nhiên quá trình rà soát cho thấy một bộ phận cán bộ trực tiếp làm công tác thương binh xã hội ở cơ sở chưa được phát huy năng lực đúng mức. Một số nơi nhân dân còn chưa mạnh dạn cung cấp hoặc cung cấp chưa đúng thông tin gây khó khăn cho quá trình xác minh, kiểm tra; mặt khác còn thiếu cơ chế thích hợp, thuận tiện để nhân dân cung cấp thông tin về đối tượng hưởng sai chế độ, chính sách. Đồng thời việc giải quyết những vướng mắc, khắc phục thiếu sót trong thực hiện chính sách NCC nhìn chung còn chậm và có 2 vấn đề tồn đọng nổi lên đáng quan tâm nhất là: Những vấn đề liên quan đến đối tượng thụ hưởng chính sách nhiễm chất độc da cam như còn vướng mắc, bất cập trong việc xác định bệnh, tật, khám, giám định, phương pháp hoạt động và trách nhiệm của Hội đồng giám định y khoa; Số đối tượng kê khai đề nghị xác nhận người có công tồn đọng ở các địa phương còn nhiều, mà chủ yếu là không có giấy tờ gốc hoặc chưa lập hồ sơ.
Đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên TW Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định: Mục đích đợt tổng rà soát là để biết chính xác việc thực hiện chế độ, chính sách đối với NCC từ trước đến nay đã tốt chưa, còn gì vướng mắc, cần phải khắc phục, tháo gỡ. “Qua rà soát thì gần 96% NCC cơ bản hưởng đúng chế độ, và trên 4% hưởng chưa đầy đủ thì trong quá trình rà soát chúng ta đã điều chỉnh, hiện giờ chỉ còn trên 1% chưa đầy đủ. Tương tự, số trường hợp hưởng sai chế độ, chính sách chưa đến 1/1.000 người nhưng chúng ta đã xử lý ngay nên đến nay chỉ còn 1/2.500 người”. Cùng với việc yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương giải quyết các trường hợp hưởng chưa đầy đủ hoặc hưởng sai chế độ chính sách, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng lưu ý: Chúng ta đã phát hiện ra hơn 71.000 người chưa được xác nhận NCC, trong đó có những người hồ sơ không đầy đủ nhưng trên thực tế là chính xác thì cần phải xem xét việc công nhận cho thấu tình đạt lý, đúng với đường lối của Đảng, Nhà nước và đúng với truyền thống “Uống nước nhớ nguồn/Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Phó Thủ tướng cũng cho biết thêm, công tác tổ chức, phối hợp giữa chính quyền, bộ máy hành chính các cấp với các đoàn thể xã hội, thông qua đầu mối MTTQ, khi thực hiện tổng rà soát, là bài học kinh nghiệm đáng quý. Trong đó, UBTW MTTQ Việt Nam cùng với Bộ LĐ-TBXH và tất cả các cấp đã tổ chức rất khoa học, bài bản đợt tổng rà soát từ xây dựng chương trình, lập kế hoạch, tổ chức tập huấn, làm thí điểm, tổ chức sơ kết đến khi triển khai rộng rãi kết hợp với giám sát, sử dụng các kênh tuyên truyền, thông tin hiệu quả tới người dân. Theo Phó Thủ tướng, không chỉ đối với lĩnh vực NCC, mà tới đây là nhiều lĩnh vực xã hội khác cần tiếp tục phát huy cách làm tốt của đợt tổng rà soát vừa qua trong giải quyết các vấn đề chính xác, phù hợp, từ đó tạo sự yên lòng trong cộng đồng, đem lại niềm tin trong xã hội. Đồng thời, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành rà soát những chính sách, lên kế hoạch, có chương trình phối hợp nhằm hỗ trợ những đối tượng khó khăn, đặc biệt những đối tượng là nạn nhân của chiến tranh, phù hợp với đạo lý của dân tộc “Lá lành đùm lá rách”, “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng”, để cho NCC và tất cả mọi người đều có cuộc sống tốt đẹp hơn về mọi mặt.
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền phát biểu tại Hội nghị
Ghi nhận những ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền đề nghị các cấp, ngành, địa phương từ nay đến cuối năm 2015, tập trung giải quyết cơ bản những vấn đề tồn tại, những vướng mắc khó khăn trong thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công. Đối với những người có công và thân nhân của người có công chưa được hưởng đầy đủ các chế độ chính sách ưu đãi. Đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở rà soát từng trường hợp vừa qua, chỉ đạo giải quyết bổ sung những chính sách mà người có công chưa được hưởng, bảo đảm tất cả người có công được thụ hưởng đầy đủ các chế độ ưu đãi do Đảng và Nhà nước ban hành. Những trường hợp qua rà soát còn nghi vấn là hưởng sai hoặc có đơn thư phản ánh là hưởng sai chế độ đối với người có công do lập hồ sơ không đúng thì đề nghị đối tượng thuộc trách nhiệm ngành nào lập hồ sơ ban đầu đề nghị xác nhận người có công, do cơ quan đó chịu trách nhiệm kiểm tra, thanh tra, xác minh, kết luận cụ thể.
"Đối với những trường hợp qua rà soát có kê khai chưa được xác nhận là người có công, đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở Nội vụ hướng dẫn, đôn đốc việc lập hồ sơ đề nghị phong tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam anh hùng và hồ sơ giải quyết chế độ đối với cựu thanh niên xung phong", Bộ trưởng lưu ý.
Những trường hợp do chưa biết chính sách hoặc do chậm trễ nên chưa được xem xét xác nhận là người có công, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cũng đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở LĐ-TBXH phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát thông tin để hướng dẫn việc triển khai xây dựng thủ tục và tiến hành các bước theo đúng quy định hiện hành; những trường hợp chậm trễ do khâu làm thủ tục, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở LĐ-TBXH đôn đốc khẩn trương và sớm xem xét công nhận người có công.
Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH Phạm Thị Hải Chuyền và 4 tập thể có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện Tổng rà soát chính sách ưu đãi đối với NCC với cách mạng trong 2 năm 2014 - 2015
Tại Hội nghị, thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 4 tập thể có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện tổng rà soát chính sách ưu đãi đối với NCC với cách mạng trong 2 năm 2014 - 2015.